نسبت اراده به عقل در فلسفه ی دکارت

author

حسین گلچینی ندارد

Abstract:

نسبت اراده به عقل مبحث فلسفی -کلامیِ پرسابقه و تااندازه ای ناروشن است، به ویژه آنگاه که این نسبت راگونه ای تقدم قلمداد کنیم . تقدم ار اده بر عقل در اندیشه ی دکارت جنبه های پیدا و پنهان دارد . دکارت اراده رابه لحاظ صوری عظیم تر از فهم می دانست (برتری وجودی یا گونه ای تقدم هستی شناسانه)، هرچند در شناخت،یعنی داشتن ایده های روشن و متمایز، به تقدم فهم بر اراده حکم م ی داد (تقدم شناخت شناسانه ). او در آغازتأسیس فلسفه ی جدید به شک کردن حکم کرد و این خود نمودی از اراده کردن است (تقدم روش شناسانه ).پذیرش تقدم اراده بر عقل در پروراندن یک نظام فلسفی و یا بنیان گذاری یک مکتب فکری به نتایج بسیارگسترده ای در نظام های اخلاقی، حقوقی و سیاسی منجر می شود، همان گونه که در واقعیت تاریخی چنیننظام هایی از اندیشه ی دکارت نشأت گرفته اند.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

به چه معنی فلسفه دکارت مبتنی بر اصالت عقل است

فلسفه دکارت نه فقط به اصالت عقل شهرت دارد بلکه به معنائی نمونه بالنسبه کاملی از نحوه کاربرد عقل در عصر جدید است یعنی عقلی که مجهز به روش شده و اصول همین روش را معرف خود قرار داده است بهر ترتیب در اصالت عقل دکارت روش ریاضی به اصول ذهنی تسری پیدا می کند و به تحول محتوائی عقل منجر می شود از طرف دیگر چون دکارت شناخت علل غائی را با روش خود ممکن نمی داند نهایتا یقین حاصله گوئی متضمن نوعی نسبیت می شود...

full text

به چه معنی فلسفه دکارت مبتنی بر اصالت عقل است

full text

نسبت عقل و وحی (نگاهی به فلسفه فیلون اسکندرانی)

در خصوص نسبت عقل و وحی و به عبارت دیگر، فلسفه و دین مطالب بسیاری گفته شده است تا جایی‌که برخی آن را بحث محوری قرون وسطی دانسته‌اند. اندیشمندان ادیان ابراهیمی با توجه به نسبتی که میان عقل و وحی قائل شده‌اند، در خصوص وجود یا عدم فلسفه دینی به‌طور عام و فلسفه‌ی یهودی، مسیحی یا اسلامی به‌طور خاص نظرات گوناگونی ابراز داشته‌اند. برخی به تمایز کامل عقل و وحی حکم رانده‌اند و هیچ گونه ربط و نسبتی میان آ...

full text